Dùng chữ “họp khẩn” thì đúng là... hơi quá, nhưng chỉ nhìn nỗi lo âu hiện trên khuôn mặt của thành phần lãnh đạo đảng Cộng Hòa thì thấy ngay tình hình quả đã đến giai đoạn thật “cấp bách,” phải tìm cách cứu đảng và chận ông Donaald Trump.
Hình ảnh đó được thể hiện rõ hơn trong cuộc họp bỏ túi diễn ra ngay tại Washington D.C. vào trưa hôm Thứ Năm, 17 Tháng Ba 2016. quy tụ gần một chục nhà tài trợ và các chiến lược gia hàng đầu của đảng. Ðề tài của cuộc thảo luận: làm thế nào để ông tỷ phú Trump không trở thành ứng cử viên của đảng, và kể cả trong trường hợp ông Trump là người được cử tri Cộng Hòa chọn để ra tranh cử, làm thế nào để có một ứng cử viên vừa “tiêu biểu” cho “lập trường bảo thủ của đảng” vừa có đủ sức để chiến thắng. Nói rõ hơn: họ sẵn sàng ủng hộ một ứng cử viên khác, ra tranh cử đối đầu với cả bà Hillary Clinton của phía Dân Chủ và ông Trump, nhân vật hiện đang nổi bật nhất của cánh Cộng Hòa.
(Hình minh họa: Angelo Merendino/Getty Images)
Cuộc họp diễn ra vào đúng thời điểm tin tức bầu cử cho thấy toàn là những điều có lợi cho ông Trump. Trước hết là tin Thứ Ba tuần tới “gần như chắc chắn” ông Trump sẽ thắng cuộc bầu cử sơ bộ ở Arizona, kế đến là dự báo cho hay từ giờ cho đến đầu Tháng Sáu, ông tỷ phú nổi tiếng thế giới “chỉ cần lấy được 52% tổng số phiếu đại biểu” là đủ 1,237 phiếu để đại diện đảng. Vì thế, theo lời một người biết rõ chuyện, “cuộc họp mặt ở D.C. trở thành rất cần thiết,” vì “chẳng ai muốn ông Trump đại diện cho đảng” nhưng đồng thời những người tham dự “ai nấy đều cuống quít” vì không tìm được giải pháp để giải quyết điều họ đang lo sợ là không những ông Trump sẽ thua bà Clinton, mà sự hiện diện của ông ta có thể sẽ gây nên thảm trạng “vỡ đảng.”
Giới thạo tin tại Washington D.C. cho hay trong cuộc họp kéo dài hơn 3 giờ đồng hồ với sự hiện diện của nhà bình luận chính trị Erick Erickson và lãnh tụ tập thể Thiên Chúa Giáo bảo thủ Bob Fischer, nhiều ý kiến đã được nêu lên như sẽ dồn mọi nỗ lực ủng hộ Thượng Nghị Sĩ Ted Cruz hoặc mở mặt trận đánh bóng ông Thống Ðốc John Kasich, người vài ngày trước đây vừa chiến thắng ở tiểu bang nhà Ohio. Sau khi thảo luận, “mọi người đồng ý cả 2 giải pháp đó đều không khả thi,” vì “ông Cruz không thể nào lấy được 80% số đại biểu còn lại để đại diện đảng ra tranh cử tổng thống, đồng thời cũng tin rằng sau Ohio, ông Thống Ðốc Kasich khó có thể thắng được những tiểu bang khác.” Cuối cùng, mọi người đồng ý với nhau ở điểm: nếu tình hình hiện nay tiếp diễn, chắc chắn đến Ðại Hội Ðảng vẫn chưa có ứng cử viên nào đủ phiếu đại biểu, lúc đó thành phần lãnh đạo sẽ có cơ hội “dàn xếp” để đưa ra một liên danh đủ mạnh, lấy lại Tòa Bạch Ốc cho đảng Cộng Hòa.
“Ðây là điều đã được nhiều người nói tới” theo lời ông Henry Barbour, một nhân vật uy thế của lực lượng Cộng Hòa ở các tiểu bang miền Nam. “Chúng tôi đã làm rất nhiều bài toán, đã đưa ra mọi giả thuyết để xem ai là người có đủ 1,237 phiếu đại biểu. Cuối cùng, chúng tôi tin rằng mọi chuyện sẽ được quyết định ở Ðại Hội Ðảng, người được chọn có thể là ông Trump và cũng có thể không phải là ông Trump.”
Nếu điều đó xảy ra, “chuyện không yên ắng như mọi người nghĩ đâu” là lời cảnh báo của ông Joseph Twinning, từng làm việc với ban tham mưu vận động tranh cử cho Phó Tổng Thống Al Gore.
“Tôi thấy trong vài tuần gần đây chỗ nào ông Trump xuất hiện vận động là chỗ đó có gây gổ, chuyện người ủng hộ ông Trump và người chống đối ông ta đánh nhau cũng đã từng xảy ra và tôi tin sẽ tiếp tục xảy ra. Vì thế, nếu Ðại Hội Ðảng Cộng Hòa trở thành nơi để thành phần lãnh đạo đảng dàn xếp đưa ra một liên danh tranh cử, lúc đó chắc chắn sẽ có xáo trộn lớn.” Xáo trộn tới mức nào? Ông Twinning trả lời “nhẹ nhất là thành phần cử tri ủng hộ ông Trump biểu tình rầm rộ phía bên ngoài để làm áp lực, nặng nhất là những người ủng hộ ông Trump sẽ cướp diễn đàn, đòi hỏi phải chọn ông Trump, họ không chấp nhận ai khác.”
Chuyện sẽ có xáo trộn là chuyện chính ông tỷ phú Trump cũng đã nói tới. Thứ Tư tuần này khi trả lời phỏng vấn của đài truyền hình CNN. Ông Trump cho hay nếu ông không có đủ phiếu đại biểu và đảng dàn xếp loại ông để đưa người khác ra tranh cử, khối cử tri ủng hộ ông “sẽ nổi loạn.” “Nếu (đảng Cộng Hòa) không tôn trọng ý kiến của lực lượng cử tri ủng hộ tôi,” ông Trump nói thêm, “(lúc đó) sẽ xảy ra chuyện chưa từng xảy ra.”
