main billboard

Kể từ ngày nắm khối đa số đến giờ, các vị dân cử Cộng Hòa đã 42 lần bỏ phiếu hủy bỏ luật được Quốc Hội thông qua và Tổng Thống Barack Obama ký ban hành hồi 2010, và cả 42 lần đó dự luật đều không được phía Thượng Viện cứu xét.

john boehnerChủ Tịch Hạ Viện John Boehner

Khi ông Chủ Tịch Hạ Viện Cộng Hòa John Boehner rời khỏi phòng họp, những vị dân biểu cùng đảng đi theo ông ai nấy mặt mày tươi rói. Tin hành lang Quốc Hội cho biết cuộc họp diễn ra khá sôi nổi, cánh Tea Party nhất định không nhượng bộ, đòi người lãnh đạo đảng phải đồng ý với điều kiện họ đưa ra: không cấp ngân khoản để hành pháp thực hiện chương trình bảo hiểm toàn dân, được biết đến dưới tên Obamacare.

“Chúng tôi xem quyết định của ông chủ tịch là quyết định xây dựng đoàn kết trong đảng,” Dân Biểu David Roe nói với báo chí. “Trong tháng qua (khi Quốc Hội nghỉ hè) anh em chúng tôi đi nhiều nơi tiếp xúc với cử tri, ai ai cũng bảo họ không đồng ý cấp tiền cho Obamacare.” Vị dân cử đại diện cho tiểu bang Tennessee bảo thêm, “Chúng tôi được người dân đề cử vào Quốc Hội để đại diện cho họ, trách nhiệm của chúng tôi là phải thể hiện đúng nguyện vọng của cử tri.”

Câu nói thật rõ ràng đó cho mọi người thấy mức độ căng thẳng chính trị ở Washington D.C. chưa thay đổi, cánh bảo thủ Cộng Hòa buộc ông chủ tịch Hạ Viện phải chấp nhận những đòi hỏi họ đưa ra. Ðòi hỏi đó được tóm tắt như sau: Hôm nay Thứ Sáu, 20 tháng 9, 2013, Hạ Viện sẽ bỏ phiếu đồng ý tạm thời gia hạn ngân sách 2013 cho đến 15 tháng 12, đồng ý cho hành pháp được quyền xin tăng mức nợ trần để chi tiêu trong 12 tháng tới, nhưng trong khoảng thời gian một năm đó, Quốc Hội sẽ không cấp bất cứ khoản tiền nào liên quan đến Obamacare.

Ðây không phải lần đầu tiên luật bảo hiểm y tế được Hạ Viện Cộng Hòa đưa ra tranh luận. Kể từ ngày nắm khối đa số đến giờ, các vị dân cử Cộng Hòa đã 42 lần bỏ phiếu hủy bỏ luật được Quốc Hội thông qua và Tổng Thống Barack Obama ký ban hành hồi 2010, và cả 42 lần đó dự luật đều không được phía Thượng Viện cứu xét. Lần này cũng thế, ông Harry Reid, chủ tịch Khối Ða Số bên Thượng Viện đã nói đừng trông mong các vị nghị sĩ gật đầu “tất cả những dự luật không cấp ngân khoản cho Obamacare đều bị bác bỏ. Chắc chắn sẽ bị bác bỏ” (Nguyên văn: “Any bill that defunds Obamacare is dead. Dead.” Nghị Sĩ Dân Chủ Chuck Schumer cũng lắc đầu than thở, “Họ (Hạ Viện Cộng Hòa) ở hành tinh nào vậy Trời? Tại sao họ lại làm chuyện kỳ lạ như vậy?”

Như vậy, Hạ Viện sẽ thông qua những quy định như Hạ Viện muốn, Thượng Viện sẽ từ chối không cứu xét. Kết quả: ngân sách năm nay đến ngày 30 tháng 9 sẽ hết, sáng Thứ Ba, ngày 1 tháng 10, 2013, chính phủ liên bang sẽ phải đóng cửa vì không có tiền trang trải chi phí và trả lương cho nhân viên.

Tại sao Hạ Viện lại làm điều này, cho dù biết kết quả sẽ đi tới đâu? “Rất dễ hiểu,” chiến lược gia độc lập Nina Twinning trả lời, “Họ muốn đẩy Thượng Viện vào thế khó khăn, và sử dụng lợi thế này cho cuộc bầu cử 2014 sắp tới.” Thế khó khăn đó là “Thượng Viện sẽ bác bỏ điều khoản liên quan đến Obamacare, chỉ đồng ý gia hạn ngân sách và cho hành pháp vay thêm tiền để chi tiêu, lúc đó bên Hạ Viện Cộng Hòa sẽ có cớ nói với dân chúng rằng họ đã cố gắng bằng mọi cách để loại trừ luật Obamacare như người dân mong muốn nhưng gặp trở ngại vì cánh Dân Chủ cứ khăng khăng muốn giữ lấy luật đó.” Bà Twinning bảo tiếp, “Ai cũng hiểu luật Obamacare không được lòng mọi người nên bên Cộng Hòa sử dụng võ khí chính trị mà họ tin là rất lợi hại đó để kiếm phiếu, hy vọng sẽ lấy được khối đa số ở Thượng Viện sau cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11 năm sau.”

Chiến lược đó cũng được ông chủ tịch Hạ Viện nói đến ngay sau cuộc họp với các vị dân cử cùng đảng. Theo lời ông Boehner, “Chúng tôi (Cộng Hòa) không hề muốn chính phủ đóng cửa, nhưng luật Obamacare đã được chúng tôi thông qua biết bao nhiêu lần, bây giờ là lúc bên Thượng Viện phải quyết định,” ý muốn nói chuyện chính phủ phải đóng cửa là “vấn đề” của Thượng Viện Dân Chủ chứ không phải là chuyện bên Hạ Viện Cộng Hòa phải lo.

Nhưng chính các vị dân cử Cộng Hòa cũng không đồng ý với chiến lược chính trị của Hạ Viện. Người đầu tiên lên tiếng là Thượng Nghị Sĩ John McCain, nói rằng sau những năm trời hoạt động trong chính trường, “tôi hiểu người dân chưa hẳn đã thích chính quyền nhưng chắc chắn họ không ưa chuyện chính phủ phải đóng cửa.” Cùng với một số đồng viện Cộng Hòa khác, ông McCain e ngại chiến lược của Hạ Viện không được cử tri ủng hộ, và nói rõ Thượng Viện “sẽ không hủy bỏ hay không cấp ngân khoản thi hành luật Obamacare đâu,” nhắn nhủ Hạ Viện “đừng nên nghĩ đến chuyện đó.”

Bên Hạ Viện, Dân Biểu Peter King đổ lỗi chuyện này cho một số thượng nghị sĩ Cộng Hòa được nhóm cử tri Tea Party ủng hộ như các ông Ted Cruz, Rand Paul và Mike Lee, và Hạ Viện “tin tưởng” vào những gì mấy ông này hứa hẹn là sẽ gây khó khăn cho Obamacare khi vấn đề này được đưa ra thảo luận trước nghị trường. Theo vị dân biểu Cộng Hòa của tiểu bang New York, chiến lược có thể dẫn đến việc chính phủ phải đóng cửa “là sách lược điên rồ,” “chúng ta (Cộng Hòa) sẽ thất bại,” “mất hết uy thế, ảnh hưởng trong chính trường.”

Những ý kiến đó được chia sẻ bởi một số chiến lược gia, trong đó có ông Karl Rove từng soạn thảo chiến lược cho guồng máy vận động tranh cử của Tổng Thống George W. Bush. Trên trang mạng xã hội ông Rove cho rằng nên tìm cách khác để loại trừ Obamacare, đừng gắn liền với chuyện ngân sách kẻo “lợi bất cập hại.”

Bà Ana Navarro, người từng giữ vai trò cố vấn chính trị cho ứng viên John McCain, lại cho rằng khi gắn chặt Obamacare vào với ngân sách và nợ trần “chứng tỏ Hạ Viện Cộng Hòa đang ở thế lúng túng.” Lúng túng ở đây là “ông Chủ Tịch Boehner dù nắm khối đa số nhưng không có đủ phiếu để thông qua dự luật về ngân sách ông muốn thông qua, do đó ông ta phải nắm lấy các vị dân cử thuộc nhóm Tea Party, chấp thuận đòi hỏi họ đặt ra.” Theo bà, “điều này tạo thêm bất lợi cho cánh Cộng Hòa khi muốn kêu gọi thành phần cử tri độc lập tham gia với mình” vì thành phần cử tri độc lập “không ưa Obamacare nhưng họ cũng không bằng lòng khi thấy phe Cộng Hòa gây khó khăn đến độ chính phủ phải đóng cửa.”

Quan trọng hơn nữa, “chẳng ai muốn bước vào một căn nhà trong lúc biết trước là những người ở căn nhà đó đang lục đục với nhau.”